İsrail ve İran Arasındaki Gerilim Devam Ediyor: Nükleer Silah İddiaları
İsrail ve İran arasındaki gerilim son bir haftadır artarak devam ediyor ve sıcak çatışmalara dönüşme riski giderek yükseliyor. İki ülke arasındaki gerginlik, Orta Doğu’da geniş çaplı bir savaşın başlamasından endişe yaratıyor. İran’ın nükleer çalışmaları ise tartışmaların merkezinde yer alıyor. ABD ve İsrail, İran’ın nükleer silah ürettiği iddiasıyla Tahran yönetimini durdurmaya çalışıyor. Ancak İran yönetimi, nükleer silah üretmediğini iddia ediyor.
ABD İstihbarat Raporlarına Göre Durum Ne?
ABD Başkanı Trump ve İsrail Başbakanı Netanyahu, sürekli olarak İran’ın nükleer silah üretmek için çok yakın olduğunu iddia ediyorlar. Ancak ABD istihbarat raporları, bunun tam tersini söylüyor. ABD istihbaratı, İran’ın zenginleştirilmiş uranyuma sahip olabileceğini ancak nükleer silah üretmekten uzak olduğunu belirtiyor. Rapora göre, İran’ın nükleer silah üretebilmesi için en az 1 ila 3 yıl gerekiyor.
Netanyahu, yaptığı bir açıklamada İran’ın gizlice nükleer silahlar üzerinde çalıştığını iddia ederek “Çok hızlı ilerliyorlardı. Birkaç ay içinde ve kesinlikle bir yıldan kısa sürede test cihazı ve belki de ilk silahı edinmeye hazırlanıyorlardı” dedi. Bu iddia, İsrail’in İran’a saldırma gerekçesi olarak kullanılıyor.
Trump, İstihbarat Raporlarını Yok Sayıyor
Ancak Ulusal İstihbarat Direktörü Tulsi Gabbard, ABD casus teşkilatlarının İran’ın nükleer silah üretme kararı almadığını ancak sivil amaçlar için gereğinden fazla zenginleştirilmiş uranyum stoklarına sahip olduğunu belirtti. Diğer yandan yetkililer, İran’ın nükleer çalışmaları hakkındaki mevcut istihbaratlarını bu hafta teyit ettiklerini açıkladılar.
ABD Başkanı Trump, Netanyahu ile aynı fikirde olduğunu belirtiyor ve Gabbard’ın sözlerini umursamadığını dile getiriyor.
İran Nükleer Silah Üretmeye Ne Kadar Yakın?
İran’ın nükleer silah üretip üretmediği sorusunun cevabı, hem ABD istihbarat raporlarında hem de Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın raporlarında bulunmaktadır.
İran’ın nükleer silah üretebilmesi için uranyumu yüzde 90 saflığa kadar zenginleştirmesi gerekiyor. Ancak Uluslararası Atom Enerji Ajansı’na göre, İran yaklaşık 400 kilogram uranyumu yüzde 60 saflığa kadar zenginleştirmiş durumda. Uranyumu yüzde 90 saflığa çıkarmak için ise başka adımlar atması gerekiyor.
Uluslararası Atom Enerji Ajansı Genel Müdürü Rafael Grossi, yayınladığı bir raporda, “İran, dünyada yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum üreten ve depolayan tek nükleer silahsız ülkedir” ifadelerine yer verdi. Grossi ayrıca, BM müfettişlerinin İran’ın nükleer silah üretme eğiliminde olduğuna dair net bir kanıt olmadığını belirtti.
ABD istihbarat raporlarına göre, İran’ın elinde 10 nükleer silah üretecek kadar materyal bulunmasına rağmen, Tahran yönetiminin henüz silah üretme aşamasına gelmediği belirtiliyor. Uzmanlar, İran’ın uranyumu yeterli düzeyde zenginleştirse bile silah üretiminin en az bir yıl süreceğini öne sürüyor. Ancak ABD ve İsrail yetkilileri, İran’ın kısa süre içinde nükleer silah üretebileceği konusunda ısrar ediyor.
Akıllara takılan bir diğer konu ise, İsrail’in İran’a yönelik hava saldırılarının ülkenin nükleer programını birkaç ay geciktirmiş olabileceği yönünde uzman görüşleri.